Het ICT-team van onze school breekt een lans voor een vernieuwing: het inzetten van iPads als hulpmiddel bij het leren, in de klas en daarbuiten. We willen een persoonlijk toestel voor elke leerling, om met dit veelzijdige en eigentijdse leermiddel het leren actiever, creatiever en persoonlijker te maken, en om onze leerlingen beter voor te bereiden op de uitdagingen van onze digitale maatschappij.
Inhoud
- Ons voorstel: een persoonlijk toestel voor elke leerling
- Praktisch, prijs en betaalbaarheid
- Links, visie- en beleidsteksten
- Veel gestelde vragen en bezorgdheden
- Zouden we niet beter investeren in andere vormen van onderwijsinnovatie?
- Moeten álle leerlingen dat hebben?
- Je gaat toch niet al vanaf de eerste graad beginnen?
- Je gaat toch volgend jaar nog niet beginnen, met die onderwijsvernieuwing?
- Gaan boeken en cursussen verdwijnen?
- Schrijven is toch ook belangrijk in het onderwijs?
- Gaat dat het leerrendement doen stijgen?
- Gaan ze dat wel kunnen?
- Smartschool, Google Classroom, allerlei apps, … Is dat niet te verwarrend?
- Maar daardoor neemt de ongelijkheid toch toe?
- Worden we zo niet nog meer een eliteschool?
- Gaan ze niet de hele tijd op Facebook zitten?
- Een hele dag op een scherm kijken, is dat wel gezond?
- Al die straling, dat is toch ongezond?
- Dat heeft toch een grote impact op het milieu?
- En als ze hun iPad niet mee hebben? Of hij is niet opgeladen?
- We gaan onze iPad toch niet moeten teruggeven?
- Wanneer gaan ze er nu eindelijk één hebben?
- Hebben leerlingen thuis dan ook nog een laptop nodig?
- Gaan de leerlingen thuis niet constant afgeleid zijn bij het studeren?
- Iedereen heeft toch al een tablet of smartphone; waarom geen BYOD?
- Waarom geen laptops of chromebooks?
- Waarom iPads?
- Iedereen een iPad, dat is toch een monopolie?
- Als het netwerk vernieuwd wordt, betekent dat dan niet dat het eigenlijk al beslist is?
- Gaan de vaste computers op school verdwijnen?
- Help, ik heb nog geen iPad!
Ons voorstel: een persoonlijk toestel voor elke leerling
De school in de wereld in verandering
Dat de wereld verandert, weet iedereen. Dat dit snel gaat, weten we ook. Dat het steeds sneller gaat, ervaren we steeds vaker. Ook in ons werk als leerkracht wordt alles digitaler: lesmateriaal, oefeningen, puntenboekjes, rapporten, LVS, verslagen, enz… Maar ook daarbuiten merk je het: elektronisch betalen, online shoppen, elektronische belastingsbrieven en loonbrieven, digitale deeleconomie, enz…
Die steeds toenemende verandering, dat is de nieuwe dynamiek van de 21e eeuw. Als eigentijdse school, én als school van de toekomst, moeten we daarmee mee zijn.
Groeipijnen
De voorbije jaren hebben we al heel wat nieuwe technologie op school binnengebracht. Helaas kunnen we er nog niet ten volle van genieten en profiteren. Er zijn te weinig toestellen, je moet ze reserveren, je moet ze halen en terugbrengen. Bij de ene parallelklas zijn ze beschikbaar, bij de andere niet. Heb je dan zo’n koffer, of zelfs twee, dan is je hele les algauw gebouwd rond het iPadgebruik. De omgekeerde wereld dus: de iPad moet een hulpmiddel zijn, geen doel.
Leerlingen verliezen veel tijd omdat ze moeten inloggen, omdat ze het werken met de toestellen niet gewend zijn. Er is te weinig continuïteit; we halen niet voldoende uit die toestellen. Dergelijke pijnpunten lossen bijna vanzelf op als iedereen een eigen toestel heeft.
De school van straks
Zo’n persoonlijke iPad voor alle leerlingen, van alle leerjaren en in alle richtingen, biedt een rijk potentieel aan mogelijkheden: audiovisueel materiaal inzetten, aanschouwelijk werken, oefeningen die automatisch verbeteren, feedback geven, extra materiaal aanbieden, enz… Het wordt eenvoudiger om leerlingen zelfstandig aan het werk te zetten. Het wordt eenvoudiger om te diversifiëren tussen leerlingen: de ene werkt wat sneller en kan verdiepen, de andere werkt trager. Het wordt ook eenvoudiger om te diversifiëren in werkvormen: er komen extra middelen voor de leerlingen, zoals een camera, een microfoon, allerlei woordenboeken en apps bij de hand, enz…
Alle leerlingen zitten bovendien in hetzelfde schuitje. Ze kunnen leren van elkaar. Ze hebben thuis én op school allemaal dezelfde technologische middelen. En ze krijgen onderwijs dat aansluit op dat van het lager en het hoger onderwijs: doe-gericht, zelfstandig en in samenwerking, concreet en creatief.
Praktisch, prijs en betaalbaarheid
Wie gaat dit betalen?
Voorstel:- Mogelijkheid tot aankopen of leasen via de school, tegen aantrekkelijke prijs en met gespreide betaling.
- Leasing kan voor twee, drie of vier jaar: wij stellen standaard een termijn van drie jaar voor, zodat de leerlingen tijdens hun schoolcarrière over twee toestellen beschikken.
- Een eigen iPad (niet gekocht of gehuurd via de school) inzetten mag.
- Het moet een toestel zijn van minstens een bepaalde generatie.
- Belangrijk: de iPad moet worden binnengebracht, zodat hij in ons beheersysteem kan worden opgenomen. Daarvoor moet het toestel worden gewist (na het wissen kunnen alle gegevens en apps teruggeplaatst worden).
De schoolrekening wordt dus uitgebreid met de prijs van de iPad. In ruil daarvoor kan de rekenmachine wegvallen, zullen er minder kopieerkosten zijn en zal er hier en daar een handboek of werkboek wegvallen. Alles samengeteld zal de stijging beperkt blijven. In ruil voor die beperkte stijging krijgt de leerling permanent een veelzijdig leermiddel in handen, dat op school en thuis kan worden ingezet.
Meer dan de helft van de leerlingen heeft nu al een persoonlijke tablet: voor wie dus al een eigen tablet heeft of van plan was er een te kopen, wordt een schooljaar wat goedkoper.
Een grote bezorgdheid blijft: wat doen voor de leerlingen die dit niet kunnen betalen? Wij stellen een solidariteitsprijs voor: als we de maandelijkse of jaarlijkse bijdrage voor iedereen licht verhogen, kunnen we gemakkelijk iPads goedkoper of gratis aanbieden aan wie het financieel moeilijk heeft.
Beheer en afspraken
Alle persoonlijke iPads worden opgenomen in een beheersysteem. Daarmee kunnen wij o.a. apps en instellingen (bv. toegang tot wifi, geen apps kunnen wissen op de uitleen-iPads, enz…) op de iPads zetten. Al onze school-iPads, zowel de uitleen-iPads als de persoonlijke iPads van de leerkrachten, zitten nu ook al in dat beheersysteem.
Ter info: met dat beheersysteem kunnen wij niet toekijken wie wat wanneer doet, als een soort Big Brother.
Doordat die iPads onder het beheer van de school vallen, krijgt de leerkracht in de klas ook een aantal tools in handen om aan klasmanagement te doen en digitale tucht te handhaven, bv. beperken tot één of een paar apps, beperken tot een bepaalde website, toestellen vergrendelen, enz…
Ook thuis kunnen ouders beperkingen opleggen aan de iPads, bv. geen sociale media tussen bepaalde uren, enkel bepaalde apps of websites, enz…
Daarnaast is het nodig om enkele afspraken en regels duidelijk te stellen en op te leggen, net zoals dat ook geldt voor andere zaken op school.
Opleiding en begeleiding
Voor leerlingen wordt de opstart van een schooljaar belangrijk: in een reeks workshops in het begin van september leren we de leerlingen alles goed in de vingers krijgen, van basisvaardigheden tot werken met onze meest gebruikte apps en platformen.
Voor leerkrachten bieden we ondersteuning en opleiding, a.d.h.v. gerichte workshops, een opleidingstraject, online programma’s en workshops met externen. De ondersteuning door de ICT-coaches willen we nog verder uitbreiden.
In de aanloop van de eerste opstart van “1 op 1 bij leerlingen” gaan we die ondersteuning nog extra moeten versterken, met daarbij een extra focus op de eerste graad, omdat daar alles begint.
Voor wie nu al in de klas af en toe iets doet met iPads bij de leerlingen, wordt het veel eenvoudiger werken als elke leerling een eigen toestel heeft. En voor wie dat nu nog niet doet, wordt het ook veel gemakkelijker om ermee te beginnen: geen uitleengedoe en leerlingen die de basis al in de vingers hebben.
Links, visie- en beleidsteksten
Dit voorstel komt niet uit de lucht gevallen. Het is gegroeid na ontelbare gesprekjes en nog veel meer experimenten met en door collega’s die aan de slag gaan en dingen uitproberen. Met de directie hebben we al enkele jaren vaak van gedachten gewisseld over deze evoluties, voor- en nadelen afgewogen, kansen bekeken. Ook op andere scholen lopen er tientallen gelijkaardige projecten.
Hieronder vind je de formele neerslag van al dat denkwerk, in de vorm van enkele beleidsteksten uit de voorbije jaren.
- Visietekst ICT schooljaar 2016–2017
- Visietekst ICT schooljaar 2017–2018
- Visietekst opstart 1:1 mei 2018
- Visie rond ICT en mediawijsheid op de schoolwebsite
- iPads voor leerkrachten: veel gestelde vragen en visie
- iPads voor leerkrachten: klaar voor de start
Veel gestelde vragen en bezorgdheden
Zouden we niet beter investeren in andere vormen van onderwijsinnovatie?
Ons voorstel is geen alles omvattend totaalvoorstel over alle aspecten van ons onderwijs. Het ICT-team is geen directie en komt dus niet met een totaalplan. Wel willen we beklemtonen dat we met 1 op 1 een krachtig hulpmiddel in de handen van de leerlingen en leerkrachten stoppen, dat op heel veel gebieden kan helpen. Andere innovaties (werken in team, projecten, co-teaching, CLIL, gepersonaliseerde trajecten, …) zullen baat hebben bij de nieuwe mogelijkheden die we introduceren.
Moeten álle leerlingen dat hebben?
Ja, we verwachten ook nu al dat leerlingen thuis een pc gebruiken: om een presentatie maken, om oefeningen te maken, voor de agenda, …
Ja, want dan heeft iedereen gelijke kansen: op school én thuis gebruiken ze hetzelfde toestel.
Je gaat toch niet al vanaf de eerste graad beginnen?
Het is belangrijk om de leerlingen van bij het begin van hun schoolloopbaan mee te nemen in de ‘DBZ-way’: actief, zelf aan de slag, met aandacht voor alle mogelijkheden en valkuilen van digitale leermiddelen. Jong geleerd is oud gedaan: in de latere jaren kan je de vruchten plukken die we gezaaid hebben in de eerste jaren. Er pas mee starten in de bovenbouw is te laat.
Daarenboven is het onderwijs in de lagere school erg doe-gericht; in de middelbare school is er vaak een bruuske overgang naar een overwicht van klassieke lessen. iPads kunnen een hulpmiddel zijn om ook in het middelbaar onderwijs minder eenrichtingsverkeer in de les te hebben en leerlingen te activeren tijdens de les.
Je gaat toch volgend jaar nog niet beginnen, met die onderwijsvernieuwing?
De onderwijsvernieuwing zal erg ingrijpend zijn: eindtermen vernieuwen, leerplannen vernieuwen, er komen zelfs compleet nieuwe vakken. Voor iedereen die les geeft in de eerste graad, verandert er veel. Jaarplannen, handboeken en cursussen zullen moeten worden aangepast: het is dan ook een uitgelezen kans om ook onze leermiddelen mee te vernieuwen. Bovendien, als we het nu niet doen, maar wel later, dan moet je op korte tijd twee keer je lessen hervormen.
Digitale geletterdheid wordt een basiscompetentie, die best aan bod komt in zo veel mogelijk vakken en contexten. We gaan die competentie niet aanleren als de leerlingen slechts twee uren per week met een toestel aan de slag gaan.
Gaan boeken en cursussen verdwijnen?
Helemaal niet. Papier blijft handig, en in sommige gevallen ronduit essentieel. De iPad is een leermiddel dat samen met cursussen en boeken het leren ondersteunt. Wel verwachten we dat de papierberg gaat minderen en dat hier en daar een leerwerkboek of handboek kan vervangen worden door digitaal lesmateriaal.
Schrijven is toch ook belangrijk in het onderwijs?
Absoluut, schrijven en noteren zijn zinvolle vaardigheden en helpen bij het vastzetten van leerstof. Wij streven er niet naar om schrijven te bannen. Men dacht vroeger dat kinderen niet goed meer zouden kunnen schrijven als ze een computer konden gebruiken. Voordien was er hetzelfde verhaal met de schrijfmachine, en zelfs met de balpen en de vulpen!
Gaat dat het leerrendement doen stijgen?
Er wordt onderzoek gedaan naar de impact van iPads of persoonlijke toestellen op het leerrendement. Daaruit blijken enkele interessante dingen. Ten eerste zorgt het frequent gebruik van digitale leermiddelen voor een hogere betrokkenheid, en voor een hoger gevoel van empowerment.
Daarnaast weten we natuurlijk ook dat een toestel op zich geen verschil maakt: noch qua welbevinden en betrokkenheid, noch qua leerrendement. We zien vooral dat de impact van zo’n toestel afhankelijk is van wat je ermee doet en van hoe je het gebruikt. Geef je een klassieke les waarbij je slides projecteert en vooraan uitleg geeft – hoe waardevol dat ook is – dan heeft zo’n persoonlijk toestel niet zo veel meerwaarde.
Echter, geef je een les waarbij leerlingen creatief aan de slag moeten, zelf keuzes moeten maken, op hun eigen tempo werken, met jezelf in de rol van coach en begeleider, dan haal je wél rendement uit zo’n iPad. Het toestel is slechts een hulpmiddel – zij het wel een belangrijk! – maar je lesvorm bepaalt het leerrendement.
Gaan ze dat wel kunnen?
Leerlingen kunnen heel veel, zeker op een tablet. Jonge leerlingen zijn steeds meer gewend aan tablets en touch screens; klassieke computers kennen zij steeds minder. We brengen toestellen die erg intuïtief zijn, en die ze overal zien en gebruiken, binnen in de lesomgeving.
Wat ze nog niet kunnen, moeten ze leren: daarvoor komen ze naar school. In een reeks workshops in de eerste lesweek, stomen we de leerlingen én hun toestel klaar voor het schooljaar, en voor de jaren die volgen. Hoe vroeger we daarmee beginnen, hoe sneller en hoe meer wij en vooral de leerlingen daar de vruchten van zullen plukken.
We leren ze niet enkel technische dingen, niet alleen de nieuwe mogelijkheden die zo’n iPad geeft, maar we leren ze ook hoe en wanneer ze hun toestel best wel of niet gebruiken.
Smartschool, Google Classroom, allerlei apps, … Is dat niet te verwarrend?
Een veelheid aan leermateriaal is eigen aan het moderne onderwijs. We kunnen niet verdiepen, diversifiëren, en op maat onderwijzen, als we allemaal enkel en alleen hetzelfde invulboek gebruiken.
De onderwijswereld weerspiegelt de echte wereld: ook thuis en zeker later, op het werk, worden leerlingen geconfronteerd met allerlei toepassingen, met allerlei locaties, met een vaak onoverzichtelijke veelheid aan bronnen en locaties waar ze informatie kunnen vinden, maken, opslaan … Het is essentieel dat we hen begeleiden hierin; dat we hen aanleren om ook hiermee om te gaan.
Naast een reeks ICT-workshops in de eerste week van het schooljaar, stellen we per vak of vakgroep een vakinfofiche voor. Dat is een online infopagina waarop staat welke leermaterialen ze allemaal zullen gebruiken: het handboek, de webversie van het handboek (eventueel aangevuld met oefeningen en extra materiaal), welke apps in het vak gebruikt worden, waar het digitaal lesmateriaal te vinden is, een of meer websites, een of meer digitale platformen, enz… Er staat niet enkel waar het lesmateriaal te vinden is, maar ook hoe ze huiswerk of taken indienen, hoe ze geëvalueerd worden, enz…
Maar daardoor neemt de ongelijkheid toch toe?
De ongelijkheid zal veeleer afnemen dan toenemen. Nu zijn er al erg veel leerlingen die een eigen tablet hebben, zeker in de eerste graad. Er is erg veel diversiteit – ongelijkheid dus – in de kwaliteit van die toestellen: sommigen hebben een erg duur en performant A-merk, anderen hebben een spotgoedkoop toestel waarvan de batterij na twee uur leeg is, waar je niets mee kan doen omdat het geheugen onmiddellijk vol zit, en waarvan het scherm verkleurt (maar goed, het stond in reclame!)
Door de huidige ongelijkheid, hebben sommige leerlingen een onaanvaardbare achterstand op andere. Sommigen hebben thuis een eigen iPad, en kunnen thuis doen wat ze op school tijdens de les deden. Anderen hebben dat niet, en zitten dus vast. Als al onze leerlingen een eigen toestel hebben van gelijkaardige kwaliteit, hebben ze ook allemaal dezelfde mogelijkheden en dezelfde kansen. Dan kunnen ze allemaal ook thuis doen wat ze op school op hun iPad deden.
Maar de ongelijkheid zal niet wegvallen door uniform zaken op te leggen aan leerlingen. Ze zou ook niet wegvallen wanneer we letterlijk een uniform zouden opleggen – hoewel dat een klassiek argument daarvoor is. Ze valt ook niet weg omdat we vragen een duur grafisch rekentoestel aan te kopen. Ze valt ook niet weg omdat we didactische reizen organiseren. Ze zal niet wegvallen, maar wel verminderen.
Worden we zo niet nog meer een eliteschool?
Volgens sommigen heeft DBZ de naam een eliteschool te zijn. Dat komt o.a. door de sociaal-economische status van onze leerlingen. Er is weinig sociaal-economische diversiteit: dat is nu al zo. Zal het invoeren van een persoonlijk toestel daar iets aan veranderen? Zal het opleggen van een persoonlijke iPad mensen afschrikken van onze school? Misschien: zulke beslissingen hebben soms hevige voor- en tegenstanders. Maar het is aan ons om ervoor te zorgen dat elke leerling die bij DBZ school wil lopen, dat ook kán.
Eigen toestellen voor leerlingen hoeven mensen met minder middelen niet weg te jagen. Veel van de duurdere richtingen in het Vlaamse onderwijs trekken een erg hoog percentage aan van leerlingen met een lage sociaal-economische status. Er zijn zelfs scholen met 45% indicatorleerlingen, die voor elke leerling een laptop opleggen aan een veel hogere prijs dan onze iPads.
Gaan ze niet de hele tijd op Facebook zitten?
Laat ons eerlijk zijn: mensen communiceren graag, leerlingen zitten erg veel op sociale media. Facebook is voor velen onder hen zelfs ‘iets voor grote mensen’; er zijn veel hippere sociale media dan dat. Maar zo’n toestel aan hen geven, maakt dat niet dat ze daar de hele tijd mee bezig zullen zijn?
Nu zijn de leerlingen ook al erg vaak bezig op hun smartphone, zelfs tijdens de les. En tijdens de middagpauze zitten ze in de bibliotheek ook op sociale media.
Hoe lossen we dat op? In elk geval níet door alles zomaar los te laten. Het is aan ons om regels en afspraken op te stellen, hen nieuwe gewoontes aan te leren en hen te coachen. Eén toestel verbieden werkt niet: er zijn altijd manieren om op sociale media te geraken. Een toestel éxtra geven kan wel helpen, vooral als het tijdens de les op een goeie manier wordt ingezet: de actieve leerling, die op een iPad aan een opdracht werkt (we hebben dan de sociale media geblokkeerd) zal niet zo gauw op zijn smartphone kijken als de passieve leerling, die onderuitgezakt naar de leerkracht zit (ligt?) te luisteren.
Een hele dag op een scherm kijken, is dat wel gezond?
Dat is absoluut niet gezond. Het is dan ook helemaal niet de bedoeling dat leerlingen dat de hele tijd doen. Het is de bedoeling dat hun schermtijd tijdens de les wel wat toeneemt – nu is die wel érg beperkt – maar helemaal niet tot 100%.
Het is niet gezond om een hele dag voorovergebogen in een boek te zitten kijken, om een hele dag stil te zitten en te luisteren naar wat iemand vooraan in de klas staat te zeggen, om de hele dag te zitten schrijven, … Variatie is belangrijk. De iPad kan bovendien ingezet worden bij allerlei alternatieve werkvormen. Het gevolg kan zijn dat de leerlingen zelfs meer verschillende houdingen gaan aannemen in de loop van de dag. Gedaan met de hele dag op een stoel zitten of hangen. :)
Het is belangrijk dat het scherm waarnaar de leerlingen kijken van goede kwaliteit is. De schermen van iPads zijn van hogere kwaliteit dan de meeste andere tablets en zeker dan de meeste laptops.
Al die straling, dat is toch ongezond?
Er zijn strenge wettelijke normeringen over wat wel en niet kan op vlak van stralingen. Dat is o.a. op basis van adviezen van de WHO.
Je moet er rekening mee houden dat er allerlei stralingen zijn: er is warmte, er is licht, er zijn radioactieve stralingen, … Straling kan schadelijk zijn als ze te sterk is: je zal sneller verbranden in de zomerzon dan in de winterzon. Géén zon is nog veel gevaarlijker: dan is er ook geen leven mogelijk ;)
De schadelijkheid hangt ook af van de frequentie: UV-stralen en andere ioniserende stralingsfrequenties zijn erg schadelijk, terwijl radiofrequentiestraling helemaal niet schadelijk blijkt. Wifi-signalen zijn erg zwak, en zitten bovendien in dezelfde frequentie als bijvoorbeeld babyfoons, radio’s, etc.
Dat heeft toch een grote impact op het milieu?
Jazeker, elk toestel dat we kopen heeft een impact op het milieu. Álles wat we kopen heeft een impact op het milieu. En dus ook technologie. Of dat nu een klassieke PC, een tablet of een smartphone is. Of je nu een Samsung, een Dell of een Apple koopt.
Maar niet elke impact is even groot. Zie bijvoorbeeld de Greenpeace Guide to Greener Electronics: daar beweert men dat we met onze Apple producten best goed scoren: Apple heeft erg groene producten in vergelijking met vele andere electronicaproducenten. De producten blijken energiezuiniger te zijn, en leveranciers worden actief aangespoord om hernieuwbare energie te gebruiken bij het productieproces. Ook qua hergebruik en recyclage van onderdelen scoort Apple erg goed. Voor meer info kan je ook op deze pagina terecht.
En als ze hun iPad niet mee hebben? Of hij is niet opgeladen?
Wat als ze hun schoolagenda niet mee hebben? Of hun handboek? Of hun rekenmachine? Of hun LO-kledij? In al die gevallen nemen we nu maatregelen: een opmerking, een sanctie, … Bij het vergeten van je iPad stellen wij hetzelfde voor: een reserve-iPad nemen, gecombineerd met een gepaste sanctie of nota, zodat ze snel leren om hun iPad opgeladen mee te hebben.
Op andere scholen stelt men hier trouwens niet erg veel problemen mee vast. Je iPad vergeten is immers een beetje zoals het vergeten van je halve boekentas: je agenda, enkele cursussen, je oefeningen, je rekenmachine, plús je camera, je microfoon, je apps …
We gaan onze iPad toch niet moeten teruggeven?
Zeker niet! Het is net de bedoeling dat je de iPad meer kan inzetten, maar tegelijk ook ánders. Momenteel is de iPad een lesgeeftoestel: de leerkracht geniet van de voordelen, maar de leerlingen niet. Ook als er koffers uitgeleend worden, is er te veel gedoe om echt goed van de toestellen gebruik te kunnen maken. Als de leerlingen een eigen toestel hebben, dat echt gepersonaliseerd is, dan wordt je eigen lesgeeftoestel minder een diaprojector en meer een toestel voor begeleiding en voor klasmanagement.
Wanneer gaan ze er nu eindelijk één hebben?
Wat ons betreft: op 1 september 2019. Dan hervormen we het eerste jaar, dan moet er al een hele hoop veranderen, en dat doen we het best ook meteen op een eigentijdse manier. Liefst maken we dat op twee jaar tijd elke leerling er een heeft.
Wij stellen ons ook de vraag: als we het nú niet doen, wanneer doen we het dan wel? Hoe lang kunnen we nog wachten? Vorig schooljaar had je al een eigen toestel nodig in 1 op 12 scholen in Vlaanderen (http://www.standaard.be/cnt/dmf20180601_03540575). Dat aantal is sinds september alweer gestegen. Over de hele wereld zien we steeds meer mobiele toestellen in allerlei contexten gebruikt worden. Als we het nu niet doen, kijken ouders en leerlingen binnenkort naar onze school zoals wij kijken naar een school van griffels en leien.
Hebben leerlingen thuis dan ook nog een laptop nodig?
Eigenlijk vragen wij nú al impliciet dat leerlingen buiten de les over een computer beschikken: een presentatie voorbereiden, oefeningen maken, agenda raadplegen, … Wij stellen voor om die officieuze thuiscomputer te vervangen door een iPad die ze op beide plekken kunnen inzetten: thuis én op school. Zo goed als alle taken en opdrachten kan je uitvoeren op een iPad, vooral als je daar vanaf het eerste jaar in geoefend bent.
Gaan de leerlingen thuis niet constant afgeleid zijn bij het studeren?
Een terechte zorg: als de iPad bij het studeren gebruikt wordt als digitale agenda, om een deel van de cursussen te raadplegen of oefeningen te maken, dan is de verleiding groot om er andere dingen mee te doen — en probeer maar eens te weerstaan aan al die meldingen die mogelijks binnenkomen. Daarvoor bestaan twee technische oplossingen: het beheersysteem waarmee we onze iPads beheren, heeft ook een luik voor de ouders (ZuluDesk Parent). Daarmee kan je de iPad binnen bepaalde uren limiteren tot bepaalde apps en websites. Ook met het ingebouwde “Schermtijd” van iOS kan je als ouder gelijkaardige beperkingen opleggen, zoals bv.: tussen 17u en 20u enkel educatieve apps, geen social media.
Iedereen heeft toch al een tablet of smartphone; waarom geen BYOD?
Bring your own device, het meebrengen van een eigen toestel dus, wordt door steeds meer mensen ook wel bring your own disaster genoemd. Het wordt immers algauw een mengeling van laptops, tablets en smartphones; goede en slechte toestellen; toestellen die lang stroom hebben en toestellen die na twee lesuren een platte batterij hebben … Bovendien is het moeilijk werken met zo’n mengelmoes: welke apps heeft een leerling? Welke programma’s? Tenslotte heb je met zo’n variëteit aan toestellen veel minder mogelijkheden tot beheer, klasmanagement en digitale tucht.
Waarom geen laptops of chromebooks?
Elk toestel heeft voor- en nadelen. Het perfecte toestel dat alle voordelen van alle types verenigt, bestaat nog niet. Als je alles op een rij zet, wegen vandaag de voordelen van de tablet het meeste door: licht en compact, lange batterijduur, aantrekkelijke prijs, een enorm uitgebreid ecosysteem aan apps en educatieve toepassingen, een degelijke camera, een reeks sensoren, eenvoudig in gebruik, gemakkelijk te beheren.
Er zullen natuurlijk altijd contexten zijn waarin een desktop met muis en toetsenbord of een laptop handiger zijn. Maar omgekeerd geldt dat nog meer voor de tablet: die is in nog meer contexten handiger dan een desktop of laptop. Door de leerlingen goed op te leiden en ze het werken op een tablet in de vingers te laten krijgen, kunnen ze er erg veel op verwezenlijken. Daarenboven evolueert de categorie tablets ook voortdurend: nu kan je er al dingen mee doen die vorig jaar onmogelijk waren. Elk jaar breiden de mogelijkheden dus uit.
Over dit vraagstuk hebben we uitgebreid het hoofd hebben gebroken in de werkgroep mobiele toestellen. Hier lees je waarom we toen gekozen hebben voor iPads.
Tot slot: ook als lesgeeftoestel kozen we voor de tablet. Niet alleen omdat hetzelfde toestel hebben als de leerlingen een enorm voordeel biedt, maar ook omdat we meer willen inzetten op onderwijsvernieuwing, en daarvoor moet je mobiel zijn, kunnen rondlopen met een licht en veelzijdig toestel.
Waarom iPads?
De hoge kwaliteit van de hardware en software van de iPad maakt het een ideaal toestel voor het onderwijs: een zeer degelijk scherm (belangrijk voor de ogen), camera, sensoren, stevigheid, … aangevuld met een brede waaier aan educatieve apps en mogelijkheden. De prijs is de laatste jaren gedaald, en dankzij een leasingsysteem en educatieve kortingen kunnen we die aan interessante voorwaarden aanbieden.
Alternatieven zijn er amper: hybride toestellen (die een mengeling zijn van laptop en tablet) zijn nog erg duur en Android, dat erg sterk staat op gebied van smartphones, biedt niet de vereiste kwaliteit en mogelijkheden op tablets.
Tenslotte is er nog een erg belangrijke factor: Apple heeft een groot engagement naar het onderwijs, en dat vertaalt zich in kwalitatieve ondersteuning, opleidingen, technische support en inspirerende pedagogisch–didactische opleidingstrajecten.
Iedereen een iPad, dat is toch een monopolie?
Een organisatie van een school als de onze heeft nood aan standaardisatie. Kijk maar eens rond en merk op op hoeveel gebieden je geen keuze hebt over het materiaal waarmee je werkt: handboeken van dezelfde uitgeverij, leerwerkboeken, rekenmachines, Smartschool, Windows op de computers, online platformen … Met de iPads is dat niet anders: alleen al om praktische redenen en om er didactisch het maximum uit te halen, is de keuze voor één merk nodig.
Als het netwerk vernieuwd wordt, betekent dat dan niet dat het eigenlijk al beslist is?
De vernieuwing van het glasvezelnetwerk (aangelegd in 2006) staat los van het 1:1-project en moet er hoe dan ook komen om onze ICT-infrastructuur te kunnen dragen, ook als we puur met vaste pc’s zouden blijven werken.
Wat wél al een hele tijd geleden beslist is: dat we meer mobiel gaan leren en lesgeven. Vandaar het uitbouwen van het draadloze netwerk en mobiele toestellen op school.
Gaan de vaste computers op school verdwijnen?
Neen. Pc-klassen met een pc voor elke leerling blijven belangrijk: voor het vak informatica, voor andere taken waarbij een vaste pc handiger is, enz… Daarenboven zijn er ook laptopkoffers, waarmee je in elke klas aan de slag kan.
De leraarspc’s in de vaklokalen blijven tot nader order ook staan: je kan daar nog steeds aan de slag met de vaste pc en met je iPad
Help, ik heb nog geen iPad!
Geen probleem: iedereen kan daar vrij in kiezen. Binnenkort krijgen de collega’s zonder iPad opnieuw de kans om er een aan te vragen. En opnieuw mag je rekenen op degelijke en persoonlijke ondersteuning om opgestart te geraken. Intussen zijn al heel wat kinderziektes opgelost, zodat die start steeds vlotter gaat.