Don Boscocollege Zwijnaarde

School met zin

Leren op DBZ

Vakken

Experimenteren en proefondervindelijk leren

De Engelsen hebben twee werkwoorden: learning en teaching. Zo onderscheiden ze incidenteel en intentioneel (schools) leren.

Incidenteel leren

Incidenteel leren lijkt misschien eerder iets voor buiten de lesuren. Toch maakt ook “toevallig” leren heel bewust deel uit van onze schoolcultuur. Op woensdagse sportnamiddagen, tijdens een gezellig klasuitstapje, door bij te springen bij mosselfeest of spaghettidag, door zich te engageren voor een project, … Leerlingen leren zoveel naast de les.
Misschien moeten we de term leefleren introduceren?

Intentioneel leren

Intentioneel leren vertrekt vanuit de aangeboden vakken. Binnen een bepaalde tijd stimuleren we de leerlingen om een welomschreven kennis- en vaardigheidsniveau te bereiken.

Wat onze leerlingen moeten kennen, hoe ze daarbij best te werk gaan, hoe hun competenties best getoetst worden, vinden we terug in de leerplannen. Die worden per koepel opgesteld per vak, per graad, per studierichting.

Jaar na jaar staan er leerrijke, maar tegelijkertijd plezante uitstappen op het programma.

Vakken apart / aparte vakken

Seminarie in vijf en zes

Vanaf schooljaar 2024-2025 zijn er geen Seminaries meer in de derde graad, als gevolg van de hertekening van het secundair onderwijs in Vlaanderen.

Esthetica

Esthetica, een vak part?

Jazeker. Dit merkwaardige vak wordt gegeven in de derde graad.

  • Merkwaardig, omdat het ingeroosterd wordt.
    Een school moet in de aso-richtingen van de derde graad één uur esthetica organiseren, een tweede uur mag. Onze school heeft ervoor geopteerd twee uren te geven, één in het vijfde, en één in het zesde jaar.
  • Merkwaardig, omdat het compleet nutteloos is.
    Het bereidt niet voor op hoger onderwijs, enkel op het leven. Het laat de bijna volwassen leerlingen kennismaken met die producten van de medemens die men gemeenzaam kunst noemt.

In de klas …

In de lessen wordt een zeer onvolledig chronologisch overzicht gegeven van de hoogtepunten in de kunstgeschiedenis. In het vijfde jaar ligt de nadruk vooral op het leren kijken naar en waarderen van beeldende kunst, in het zesde jaar worden aspecten van de muziek belicht.

… en daarbuiten

Esthetica is nooit ver weg als er in de derde graad parascolaire uitstappen georganiseerd worden.

We combineren esthetica met aardrijkskunde voor stadsexploraties in Antwerpen en Oostende.

De vakgroepen geschiedenis en esthetica richten al enkele jaren een “Gentdag” in, met de bedoeling de meest nabije en toch zo onbekende stad van naderbij te leren kennen: als openluchtmuseum van de gotiek en van de negentiende eeuw.

Over de lesgrenzen heen

Ook met andere vakken wordt samengewerkt. Met Nederlands bijvoorbeeld. Een grote kijkopdracht wordt via het vak Nederlands in een paper gegoten. Meestal gaat aan het uitvoeren van deze taak een verplicht (individueel) museumbezoek vooraf.

En verder…

… hoeft het geen betoog dat de leerkrachten esthetica alle initiatieven stimuleren die te maken hebben met cultuurbeleving op DBZ.

Lichamelijke opvoeding

Elke leerling heeft twee uren LO. In de eerste en tweede graad hebben de jongens en de meisjes samen les (per klas). In de derde graad is dat apart.
In de basisoptie Sport (tweedes) en in de richting Sportwetenschappen (tweede en derde graad) zijn er uiteraard meer sportlessen.

Vanaf de derde graad creëren we ook een lesblok van twee aangesloten uren zodat leerlingen zich ook naar sites buiten de school kunnen verplaatsen.

Bij het begin van het schooljaar maakt elke LO-leraar afspraken met zijn leerlingen.

DBZ voorziet in een sportuitrusting: dat is een oranje T-shirt. De leerlingen kleden zich voor elke LO-les om.
Aangezien we nu eens binnen, dan eens buiten sporten, voorziet elke leerlinge binnen- en buitensportschoenen.
De sporttassen krijgen een plekje in de rekken of in persoonlijke kastjes.

ICT als vak en ICT in de vakken

Leren over en met ICT wordt gestuurd door wat het ICT- leerplan opleggen.

Leren over ICT komt als apart vak voor in de eerste en tweede graad. In de eerste graad is dat in het tweede leerjaar, in de tweede graad is dat in de derdes onder de naam ‘digitale vaardigheden’. Hoe je van start gaat met ICT, lees je hier.
Er is daarnaast ook ruimte voor leren met ICT, geïntegreerd in bestaande leervakken. ICT wordt overal ingezet als middel om beter leren en onderwijzen te realiseren. De iPad als persoonlijk leermiddel geeft ons veel extra mogelijkheden.

ICT in de eerste graad

In het eerste jaar is er geen apart vak informatica of ICT. We leren de eerstes ICT-vaardigheden aan door een combinatie van:
  • drie kickstartlessen (lesblokken van telkens twee lesuren) in het begin van het schooljaar
  • leerplandoelstellingen die verspreid over allerlei vakken aangeleerd en ingeoefend worden
  • een talentenatelier in de eerstes i.v.m. programmeren

In het tweede jaar hebben de leerlingen van de basisopties Latijn, Moderne talen en wetenschappen en Sport een uur ICT waarin alle nodige ICT-vaardigheden stap voor stap aan bod komen. Ook het “computationeel denken” komt er aan bod. In de basisoptie Economie & organisatie komen de ICT-vaardigheden ruim aan bod in de cursus economie en organisatie.

Het vak digitale vaardigheden in de 2e graad

Leren over ICT komt onder de naam “digitale vaardigheden” als apart vak met één wekelijks lesuur in het 3de jaar. Ook hier staat de ICT-leerplandoelen centraal.

ICT geïntegreerd in de vakken

In de andere vakken wordt ICT geïntegreerd als middel om beter leren en onderwijzen te realiseren.

Elke leerkracht neemt zelf het initiatief om met de verschillende online platformen (Smartschool, Google Workspace, Office 365, iCloud, …) aan de slag te gaan om zijn vak digitaal te ondersteunen. Vaknieuws, documenten met lesmateriaal, weblinks, remediëringsoefeningen, samenwerkingsmodules, … De mogelijkheden zijn onuitputtelijk en kunnen een welkome aanvulling vormen op het leer- en werkboek.

In de tweede en derde graad geldt voor bepaalde vakken de verplichting om aan onderzoekscompetentie te werken. De opeenvolgende stappen van de daarbij veelgebruikte OVURR-werkmethode tonen waar ICT ondersteunend kan ingezet worden:
  • Oriënteren = gericht informatie verzamelen/ordenen/bewerken
  • Voorbereiden = onderzoeksvragen formuleren, bronnenonderzoek, onderzoeksplan
  • Uitvoeren/verwerken = gegevens verwerven > verwerken > conclusies
  • Rapporteren = onderzoeksresultaten: presentatie, tekst, website
  • Reflecteren = evaluatie en bijsturen van het onderzoeksproces.

Een aantal vakken maakt daarnaast intensief gebruik van eigen websites en online lesmateriaal (voor sommige moet je aanmelden met een DBZ-account):

Informaticawetenschappen in de derde graad

In de derde graad wordt in bepaalde richtingen het vak Informaticawetenschappen georganiseerd. Daarin wordt geleerd hoe men efficiënt programma’s kan ontwikkelen en leert men over algoritmiek.

Talentenatelier voor alle eerstes

Expressie: de leerlingen brengen een stukje improvisatietheater.

Je bent twaalf en je wil wat. Je komt op een nieuwe school. Je bent geïnteresseerd in vanalles en nog wat. Je hebt een pak vakken die je kan volgen. Maar één vak is bijzonder: je mag het helemaal zelf kiezen. We bieden je iets extra’s aan, iets dat je zelf wil bijleren omdat je het leuk, interessant, spannend, leerrijk vindt.

Drie keer een talent kiezen

Op onze school krijg je in het eerste jaar drie verschillende talentenateliers gespreid over het schooljaar. Je kan kiezen uit een hele reeks mogelijkheden. Bij je inschrijving duid je er vier aan. Wij zorgen ervoor dat je drie van de vier kan volgen.
Het talentenatelier staat niet op punten en het staat los van je klas of van een bepaald vak. Je vindt het wel terug in de lessentabel, maar niet op het rapport. De leerkracht geeft wel feedback op een evaluatiekaartje per periode.

Creatief op ontdekking

We willen de horizon van de gewone les echt verruimen: je kiest een talent dat je graag verder zou ontwikkelen of dat je wil ontdekken.
De keuze voor het talentenuur kan je helpen om:
vrienden te maken met dezelfde interesse als jij,
eens iets helemaal nieuw te leren,
jouw (verborgen) talent verder te ontdekken en ontwikkelen,
creatief, ontdekkend, groepsgericht te leren,
met veel zin naar school te gaan.

Praktisch

Elke maandag gooien we het 3de en 4de lesuur in de voormiddag de muren van het lessenrooster open om alle leerlingen van het eerste jaar creatief en ontdekkend aan de slag te laten gaan.

Voor het talentenatelier kan je o.a. kiezen uit:
  • Sport met terugslagsporten (badminton, volleybal) en voetbal.
  • Creatieve activiteiten zoals popmuziek spelen, creatief omgaan met materialen (schilderen, boetseren, tekenen …), beeldbewerking, modeontwerpen, …
  • Handvaardigheden zoals fietsenatelier, breien, knutselen, modelbouw, tinkering, …
  • Wetenschappen en technologie zoals leren programmeren en eenvoudige robotica met Lego Mindstorm,…
  • Natuureducatie in de tuin van de school
  • Expressie met improvisatietoneel en goochelen
  • STEM in de ateliers van Don Bosco St.-Denijs-Westrem
  • Kennismaking met de antieke wereld van Grieken en Romeinen

Als je je inschrijft op onze school, bezorgen we je een concrete lijst met keuzes. Voor elk wat wils!

Modelbouw
Fietsherstelling
Creatief met kunst
Samen musiceren
Juwelen ontwerpen